Συμβάλλει με τον δικό της τρόπο, αλλά όχι, δεν είναι ο ιδρώτας, αν αυτό φαντάζεσαι.
Δάσκαλοι γιόγκα προωθούν detox προγράμματα, γυμναστές υποστηρίζουν ότι ο ιδρώτας αποτοξινώνει ενώ χιλιάδες δίαιτες με στόχο την αποτοξίνωση μέσω συγκεκριμένης διατροφής θεωρούν ότι μπορούν να σε απαλλάξουν από τις τοξίνες. Ισχύει ωστόσο το ότι η άσκηση συμβάλλει στην αποτοξίνωση; Προς το παρόν δεν υπάρχουν ισχυρά επιστημονικά δεδομένα. Το ανθρώπινο σώμα έτσι κι αλλιώς από μόνο του μπορεί να απομακρύνει αυτά που δεν χρειαζόμαστε.
Η άσκηση βέβαια είναι σημαντική διότι επιτρέπει στο σώμα μας να κάνει αυτό που ξέρει και μπορεί να κάνει, αλλά αυτά που συμβάλλουν στη διαδικασία της αποτοξίνωσης είναι το συκώτι, οι νεφροί και το παχύ έντερο. Το τι ρόλο παίζει η άσκηση σε αυτή τη διαδικασία είναι ασαφής. Σε γενικές γραμμές όμως η άσκηση ενεργοποιεί τους πνεύμονές μας και τα νεφρά να αποβάλλουν άχρηστες ουσίες και υποπροϊόντα μεταβολισμού.
Η άσκηση διεγείρει τη διαδικασία αποτοξίνωσης
Μπορεί η λέξη «αποτοξίνωση» να σου ακούγεται ως ένας περίπλοκος ιατρικός όρος, ωστόσο ο οργανισμός μας διαθέτει ήδη μηχανισμούς ώστε να αποτοξινώνεται από μόνος του. Τα όργανα και οι ιστοί είναι συνεχώς σε μία διαδικασία αποτοξίνωσης κατά την οποία απομακρύνουν ανεπιθύμητες ουσίες από το σώμα μας. Εάν οι τοξίνες συσσωρεύονταν με τρόπο που το σώμα σου δεν θα μπορούσε να εκκρίνει πιθανότατα θα είχες πεθάνει ή θα χρειαζόσουν σοβαρή ιατρική παρέμβαση. Η σωματική άσκηση διεγείρει τη σωστή λειτουργία των οργάνων μας τα οποία συμβάλλουν στη διαδικασία της αποτοξίνωσης. Τα πιο σημαντικά όργανα για την αποτοξίνωση είναι:
- Οι πνεύμονες
- Το συκώτι
- Οι νεφροί
- Το δέρμα
Ο ιδρώτας δεν συμβάλλει στην αποτοξίνωση;
Μια καλή προπόνηση δεν αρκεί μόνον να σε κάνει να ιδρώσεις αλλά και να καθαρίσεις το μυαλό σου από ό,τι σε απασχολεί και σε πιέζει. Υπό αυτήν την οπτική, ναι η άσκηση μπορεί να κάνει «αποτοξίνωση». Η εφίδρωση όμως δεν έχει καμία σχέση με αυτό. Όταν ιδρώνεις πραγματικά δεν αποτοξινώνεις τίποτα. Αν κάποιος ακολουθήσει κάποια detox δίαιτα, τότε ίσως απελευθερώνονται τοξίνες, αλλά ο ίδιος ο οργανισμός θα φροντίζει να τις αποβάλλει.
Όταν ιδρώνεις απλώς χάνεις νερό, αλάτι και μικρή ποσότητα ηλεκτρολυτών, τίποτα άλλο. Οι ιδρωτοποιοί αδένες δεν συνδέονται με άλλα συστήματα του οργανισμού, οπότε δεν έχει λογική ότι μπορεί να αποβάλλουν τοξίνες.
Ο μόνος ρόλος της εφίδρωσης είναι να μας διατηρεί δροσερούς.
Με ποιους τρόπους η άσκηση υποστηρίζει τη διαδικασία αποτοξίνωσης
1 Βελτιώνει το κυκλοφορικό
Όλα τα κύτταρα βασίζονται στο νερό και βρίσκονται σε αυτό που ονομάζεται εξωκυτταρικό υγρό, το οποίο βοηθά τα κύτταρα να απελευθερώσουν τοξίνες και να τα μεταφέρουν στο συκώτι και τα νεφρά για αποβολή. Ωστόσο, όσο λιγότερο γυμνάζεσαι και κινείσαι, τόσο περισσότερο τα κύτταρα διατηρούν το υγρό και τόσο περισσότερες τοξίνες συσσωρεύονται στο σύστημά σου που μπορεί να προκαλέσουν ζημιά.
Δεν χρειάζεται να κάνεις τρίαθλο ή να τρέχεις 10 χιλιόμετρα την ημέρα. Απλώς βάλε στόχο να κινείσαι περισσότερο όλη την ημέρα, κάτι που αρκεί για να αποβάλλεις τις τοξίνες από τα κύτταρα.
2 Η άσκηση μειώνει τη φλεγμονή
Η σωματική δραστηριότητα έχει επίσης αποδειχθεί ότι διατηρεί υπό έλεγχο τη φλεγμονή, η οποία μειώνει το συνολικό τοξικό φορτίο του σώματός μας. Ενώ υπάρχουν πολλές τοξίνες που λαμβάνουμε από εξωτερικούς παράγοντες, ατμοσφαιρική ρύπανση, χημικά καθαριστικά, φυτοφάρμακα κ.λπ., η χρόνια φλεγμονή είναι τοξική από μόνη της για τα κύτταρά μας και παράγει υπερβολικά πολλές τοξίνες.
Υπό κανονικές συνθήκες, ο οργανισμός χρησιμοποιεί τις ελεύθερες ρίζες για να διαλύσει τα κυτταρικά απόβλητα, τα υποπροϊόντα που παράγονται από τα κύτταρα καθώς παράγουν ενέργεια και άλλα βακτήρια ή εξουδετερωμένους ιούς. Αυτά τα απόβλητα μεταφέρονται στη συνέχεια μέσω του λεμφικού συστήματος και διηθούνται στους λεμφαδένες.
Ωστόσο, όταν τα κύτταρα φορτώνονται λόγω περιβαλλοντικών τοξινών, καθώς και ψυχολογικού στρες, κακής διατροφής, έλλειψης ύπνου και άλλων παραγόντων, παράγουν περισσότερα απόβλητα. Αυτό οδηγεί στην υπεραύξηση των ελεύθερων ριζών, οι οποίες αρχίζουν να προκαλούν ζημιά σε όλο και περισσότερους υγιείς ιστούς, οδηγώντας σε περισσότερα απόβλητα. Είναι ένας φαύλος κύκλος που συμβάλλει σε χρόνιες ασθένειες και επιταχύνει τη διαδικασία γήρανσης. Έτσι η άσκηση είναι αποτελεσματική επειδή βοηθά τόσο στη μείωση της φλεγμονής όσο και στην εκκαθάριση της λεμφικής συμφόρησης.
3 Βοηθά στη μείωση των θέσεων που κρύβουν οι τοξίνες
Ο παχύς ιστός φαίνεται να είναι ένα μέρος που ορισμένες τοξίνες κρύβονται μόλις μπουν μέσα στο σώμα μας. Η έρευνα δείχνει ότι όσοι είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι τείνουν να έχουν υψηλότερες ποσότητες περιβαλλοντικών τοξινών. Η άσκηση, μαζί με μια υγιεινή διατροφή, βοηθά στη μείωση του λιπώδους ιστού και διατηρεί το βάρος και, ενδεχομένως, την ποσότητα τοξινών υπό έλεγχο.
4 Η αναπνοή μειώνει τις τοξίνες στους πνεύμονες
Η βαθιά αναπνοή της γιόγκα με έντονες εκπνοές μπορεί να «αδειάσει» τους πνεύμονες από το άχρηστο διοξειδίου του άνθρακα και να επιτρέψει να εισέλθεις περισσότερο οξυγόνο και αέρας. Τρέφει όλα τα κύτταρα και αποτελεί μία μέθοδο «καθαρισμού». Η αναπνοή στη yoga είναι σημαντική για την υγεία του αναπνευστικού συστήματος. Η εισπνοή διευκολύνει την απορρόφηση οξυγόνου και η εκπνοή απομακρύνει το διοξείδιο του άνθρακα που συσσωρεύεται ως αποτέλεσμα του μεταβολισμού. Η σωστή αναπνοή μπορεί να μας απαλλάξει από την ένταση, να καθαρίσει τους πνεύμονές μας και να απομακρύνει τα ανεπιθύμητα σωματίδια από το σώμα μας.
Επίσης η yoga αλλά και η άσκηση γενικότερα αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος και επομένως συμβάλλει στο κυκλοφορικό. Και καλό κυκλοφορικό σημαίνει καλή υγεία.
Πηγές
University of Arkansas Medical School. «Can you sweat toxins out of your body?» UAMC Health. March 8, 2019. https://uamshealth.com/medical-myths/can-you-sweat-toxins-out-of-your-body/
Hammer, Mark, Sabia Severine, G. David Batty, et al. 2012. «Physical Activity and Inflammatory Markers Over 10 Years: Follow-Up in Men and Women From the Whitehall II Cohort Study.» Circulation. 126(8):928–933
Ertek, Sibel and Arrigo Cicero. 2012. «Impact of Physical Activity on Inflammation: Effects on Cardiovascular Disease Risk and Other Inflammatory Conditions.» Arch Med Sci. 8(5):794-804
Dimitrov, Stoyan, Elaine Hulteng and Suzi Hong. 2017. «Inflammation and exercise: Inhibition of monocytic intracellular TNF production by acute exercise via β2-adrenergic activation.» Brain, Behavior and Immunity. 61:60-68.