Οι μέρες του γάλακτος και της ζάχαρης τελείωσαν. Υπάρχει ένα νέο συστατικό που μπορεί να ρίξει κάποιος στον καφέ του, και δεν είναι μόνο για γεύση. Πρόκειται για τα προσαρμογόνα βότανα (Adaptogens), που αποτελεί μεγάλη τάση τα τελευταία χρόνια.
Τελευταία όλο και περισσότεροι κάνουν λόγο για τα οφέλη των ανταπτογόνων ή προσαρμογόνων βοτάνων όσον αφορά την ανακούφιση από το στρες. Τώρα η τάση είναι να μπαίνουν στον καφέ σου, βοηθώντας σε να αντιμετωπίσεις τις στρεσογόνες περιστάσεις, ρυθμίζοντας τις ορμόνες σου
Τι είναι τα προσαρμογόνα;
Τα προσαρμογόνα είναι μη τοξικά φυτικά φάρμακα που ισχυρίζονται ότι μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε καλύτερα (ή να αυξήσουμε την αντίστασή μας) στο ψυχικό ή σωματικό στρες, βελτιώνοντας τη σωματική και διανοητική απόδοση και πιθανώς υποστηρίζοντας το ανοσοποιητικό σύστημα. Χρησιμοποιούνται παγκοσμίως ως τονωτικά, ενισχυτικά της υγείας, καθώς καταπολεμούν την κόπωση και αυξάνουν τις αντοχές του οργανισμού. Επίσης, επιταχύνουν την αποκατάσταση του σώματος, περιορίζουν τη βλαβερή δράση των ορμονών του στρες μετά από εντατική σωματική καταπόνηση.
Πολλά από τα νέα συσκευασμένα ροφήματα καφέ χρησιμοποιούν προσαρμογόνα για να προωθήσουν τα οφέλη της καφεΐνης, αλλά χωρίς τη νευρικότητα που προκαλεί, ενώ ανακουφίζουν από το άγχος.
Αν και τα προσαρμογόνα χρησιμοποιούνται εδώ και χιλιάδες χρόνια στην παραδοσιακή φυτική ιατρική, μόλις πρόσφατα άρχισαν να χρησιμοποιούνται καθώς η έρευνα αυξάνεται για να επιβεβαιωθούν τα οφέλη τους.
Ποιο είναι το νόημα της προσθήκης προσαρμογόνων στον καφέ;
Εάν νιώθεις πολύ νευρικότητα μετά την κατανάλωση του απλού καφέ, ίσως σε ενδιαφέρει να πίνεις καφέ εμπλουτισμένο με κάποιο προσαρμογόνο, το οποίο συχνά είναι πολύ χαμηλότερο σε καφεΐνη από έναν παραδοσιακό καφέ, ενώ διαθέτει τα οφέλη των βοτάνων.
Καθώς τα προσαρμογόνα έχουν συνδεθεί με χαμηλότερα επίπεδα στρες, η προσθήκη τους στον καφέ μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του επιπέδου άγχους και της εξάντλησης με έναν εύκολο τρόπο – προσθέτοντάς το σε κάτι που πίνουμε κάθε μέρα ούτως ή άλλως.
Όντως τα προσαρμογόνα λειτουργούν;
Μανιτάρια και ρίζες έχουν χρησιμοποιηθεί στην κινεζική και αγιουβερδική ιατρική για χιλιάδες χρόνια. Αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα, οι μελέτες σχετικά με τη χρησιμότητα ορισμένων προσαρμογόνων φαίνονται πολλά υποσχόμενες.
Μελέτες που διεξήχθησαν σε ζώα και σε δείγματα ανθρώπινων κυττάρων έδειξαν ότι τα προσαρμογόνα μπορεί πράγματι να επιδείξουν νευροπροστατευτική δραστηριότητα, μειώνουν την κόπωση και έχουν αντικαταθλιπτικές ιδιότητες ενώ μπορούν να χρησιμεύσουν ως διεγερτικά για το κεντρικό νευρικό σύστημα. Μελέτες έχουν δείξει ότι συγκεκριμένα προσαρμογόνα, όπως το εκχύλισμα Rhodiola, μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία και να καταπολεμήσει την κόπωση.
Είδη προσαρμογόνων βοτάνων και μανιταριών
Υπάρχουν κάποια προσαρμογόνα που χρησιμοποιούνται στον καφέ σε σκόνη, όπως:
Κουρκουμάς: Η κουρκουμίνη είναι το δραστικό συστατικό του κουρκουμά, που βελτιώνει τη διάθεση, μειώνει το άγχος και αλλάζει την χημεία του εγκεφάλου, προστατεύοντας τον ιππόκαμπο, επειδή το στρες μπορεί να απενεργοποιήσει τον ιππόκαμπο.
Γανόδερμα: Είναι ο μοναδικός καφές που μπορούν να καταναλώσουν άφοβα άτομα που κάνουν ομοιοπαθητική. Ο καφές με γανόδερμα εξουδετερώνει την καφεΐνη σε μεγάλο ποσοστό.
Reishi: Αυτό το μανιτάρι έχει χρησιμοποιηθεί για λόγους υγείας και μακροζωίας στη δυτική ιατρική για αιώνες και υπάρχει έρευνα που δείχνει τη θετική του επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα. Άλλες έρευνες δείχνουν ότι έχει αντικαρκινική δράση και ενισχύει τη διάθεση
Ashwagandha: Είναι μια αρχαία ρίζα που χρησιμοποιείται για αιώνες στην ιατρική της Αγιουρβέδα. Έχει επίσης μελετηθεί σε ανθρώπους όπου βρέθηκε να βελτιώνει την αντίσταση του ατόμου στο άγχος και ως εκ τούτου να βελτιώνει την ποιότητα ζωής.
Cordyceps: Το Cordyceps είναι ένα είδος μανιταριού που έχει χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική για τις δυνατότητές του στην υγεία: έχει αντικαρκινική δράση και ενισχύει αποτελεσματικά το ανοσοποιητικό. Διαθέτει δύο βιοδραστικές ενώσεις που μπορεί να αυξήσουν τα αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτικά επίπεδα. Αυτό οδηγεί σε βελτιωμένη γνωστική λειτουργία, καλύτερη γαστρεντερική υγεία και ποιοτικό ύπνο. Για τα cordyceps, μελέτη σε ανθρώπους υπογράμμισε ότι τα επίπεδα κορτιζόλης τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών ήταν χαμηλότερα με την πάροδο του χρόνου σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο σε άτομα που ανέκαμψαν από κόπωση κινητικότητας (μια μορφή άγχους). Επίσης μελέτη του 2010 που δημοσιεύθηκε στο Journal of Alternative and Complementary Medicine απέδειξε ότι βελτίωσε την σωματική απόδοση και συνέβαλε στους συνολικούς δείκτες ευεξίας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση της κόπωσης, στην ίαση των μυϊκών πόνων και στην πρόληψη της σωματικής αδυναμίας και ατονίας. Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι τα μανιτάρια Cordyceps βελτιώνουν τις φυσικές ικανότητες, την αντοχή και την ζωτικότητα επειδή αυξάνουν την ΑΤΡ, μία από τις κύριες πηγές ενέργειας κατά τη διάρκεια των σωματικών ασκήσεων. Μελέτη που έγινε από το University of Science and Technology στο Χονγκ Κονγκ διαπίστωσε ότι μεγαλύτερη παραγωγή ATP βοήθησε αθλητές να ανταπεξέλθουν σε έντονες προπονήσεις και να επεκτείνουν το χρονικό διάστημα που θα μπορούσαν να μείνουν ενεργοί σε υψηλό επίπεδο.
Lion's Mane: Το μανιτάρι Lion's Mane ή αλλιώς Ερίκιο το αγκαθωτό, μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία και τη μνήμη και περιέχει πολλές βιοδραστικές ενώσεις όπως οι πολυσακχαρίτες β-γλυκάνης που είναι νευροπροστατευτικοί και νευρογενετικοί. Μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι αυτό το μανιτάρι μπορεί να μειώσει την κατάθλιψη και το άγχος. Περιέχει επίσης μεγάλο φάσμα αμινοξέων, πρωτεΐνες, β-γλυκάνες και δραστικούς πολυσακχαρίτες.
Χρειάζεται να πίνεις καφέ με προσαρμογόνα;
Ο καφές με προσαρμογόνα έχει οφέλη, αλλά οι ειδικοί λένε ότι δεν πρέπει να τα πίνεις ως λύση στα υποκείμενα προβλήματα υγείας. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα προσαρμογόνα δεν θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής σου εάν έχεις πολύ άγχος, αλλά αυτός είναι ο παράγοντας που θα κάνει τη μεγαλύτερη διαφορά;
Είναι προτιμότερο να ρίξεις μια πιο προσεκτική ματιά στις καθημερινές σου συνήθειες για να μειώσεις το άγχος στη ζωή σου. Για παράδειγμα να γυμνάζεσαι, να τρέφεσαι υγιεινά με ποικίλη και ισορροπημένη διατροφή χωρίς υπερβολικά επεξεργασμένα τρόφιμα, να κοιμάσαι καλά, να κάνεις διαχείριση του άγχους.
Θυμήσου!
Τα προσαρμογόνα δεν είναι για όλους. Η λήψη προσαρμογόνων δεν είναι ασφαλής για ορισμένα άτομα, όπως γυναίκες σε εγκυμοσύνη ή εάν παίρνεις κάποια φαρμακευτική αγωή επειδή κάποια μπορεί να αντιδράσουν με συγκεκριμένες αγωγές και παθήσεις. Γι’ αυτό είναι καλύτερο να συμβουλευτείς τον γιατρό σου.