Προπονείς γλουτούς, πλάτη και στήθος, κοιλιακούς και ραχιαίους, ακόμα και πέλματα και μυς του περίνεου αλλά πόσο συμπεριλαμβάνεις το κεφάλι στο πρόγραμμα σου; H dr Ελπίδα Τσιντσιφά, Master Trainer και Επιστημονική Συνεργάτης των ΤΕΦΑΑ Θεσσαλονίκης για την επιστήμη του fitness και την κουλτούρα των γυμναστηρίων, μας εξηγεί.
Γιατί πρέπει να γυμνάζεις το κεφάλι σου;
Μιλάμε για functional training όμως πόσο «functional» είναι το πρόγραμμά σου σε σχέση με τους μυς και τις λειτουργίες στο κεφάλι και στο λαιμό; Οι μύες του αυχένα ίσως και του λαιμού μπορεί να σε απασχολούν συχνά όταν υπάρχει πόνος ή δυσλειτουργία όμως τι γίνεται με τους μασητήρες μυς και τη κροταφογναθική άρθρωση, τι γίνεται με τη γλώσσα και την καλή λειτουργία των μυών γύρω από το στόμα, το λαβύρινθο, τη ρύθμιση της αναπνοής, με τους μυς που ελέγχουν τα μάτια;
Τα μάτια μας μένουν απροπόνητα όταν τις περισσότερες ώρες της ημέρας είναι καθηλωμένα σε μια οθόνη και δεν αναγκάζονται να κινούνται προς όλες τις κατευθύνσεις. Η σταθερότητά σου μειώνεται δραματικά όταν χάνεις την ικανότητα να ακολουθήσεις με τα μάτια σου όλες τις κατευθύνσεις. Ακόμα περισσότερο, η προπόνηση των ματιών σε συνδυασμό με διαφορετικές θέσεις του σώματος και ιδιαίτερα του κεφαλιού, συνδυάζει την ομαλή λειτουργία και του αιθουσαίου συστήματος (το σύστημα του λαβύρινθου).
Πόσο μπορεί να διαταράσσεις το σύστημά σου όταν ακόμα και την ώρα που ασκείσαι κάνοντας αερόβια έχεις μπροστά σου μια οθόνη κινητού ή τηλεόρασης και καταστρέφεις ένα ολόκληρο σύστημα κιναίσθησης;
Είναι δυνατόν να προπονείς μεμονωμένα κομμάτια σώματος χωρίς να εστιάζεις ποτέ στο κεφάλι, ξέροντας ότι τίποτα δεν λειτουργεί αυτόνομα στο σώμα και όλα είναι συνδεδεμένα και αλληλοεξαρτώμενα;
Το ότι τα placebo έχουν αποτελέσματα έδειξε σε άπειρες έρευνες πως ο εγκέφαλός μας είναι δυνατόν να επηρεάσει δραματικά τα αποτελέσματα ενός ερεθίσματος, τόσο στην άσκηση όσο και πολλές άλλες περιπτώσεις. Επενδύοντας σε brain exercise και neuroplasticity, στην εξέλιξη που είναι εφικτό να πετύχει το νευρικό σύστημα, μπορεί να πετύχεις περισσότερα αποτελέσματα από την κλασσική επιφανειακή μορφή άσκησης.
Τι μπορείς να κάνεις για όλα αυτά
Ενημερώσου
Η γνώση της φυσιολογίας των επιμέρους συστημάτων και της κινησιολογίας είναι πάντα η βάση στην οποία θα στηριχτεί εξειδικευμένο ασκησιολόγιο και πάντα σε συνεργασία με το αρμόδιο γιατρό που σε παρακολουθεί.
Μη λογαριάζεις προπόνηση χωρίς… το κεφάλι σου!
Ό,τι άσκηση και να κάνεις, όποιο τέλειο επιστημονικά τεκμηριωμένο πρόγραμμα και να βγάλεις χρειάζεται να είναι μαζί σου και τον εγκέφαλο! Αν δεν νιώθει ο εγκέφαλός σου ότι αυτό που κάνει είναι ασφαλές, και το εκλαμβάνει σαν απειλή, το σώμα αμύνεται, κάνει προσαρμογές και δεν αποδίδει όπως υπολογίζεις. Αν σχεδιάζεις προπόνηση χωρίς… το κεφάλι θα βρεθείς μπροστά σε εκπλήξεις και ανεξήγητα αποτελέσματα, ακόμα και με τη πιο επιστημονική άσκηση.
Ο παράγοντας άνθρωπος, η αντίληψη της άσκησης που δίνουμε από το υποσυνείδητο του ασκούμενου είναι ο πιο σημαντικό παράγοντας αποκατάστασης αλλά και επιδόσεων.
Πήγαινε στον οδοντίατρο!
Η τοποθέτηση των δοντιών και η σύγκλιση μπορούν να επηρεάσουν δραματικά την ορθοσωμία, τη στατική και δυναμική σταθερότητα και να ευνοήσουν πρόσθια κλίση κεφαλιού και κυφωτική θέση ή, το αντίθετο, ανάλογα με το αν προτάσσεται ή όχι η άνω γνάθος. Η ορθοδοντική προφανώς είναι μια άλλη επιστήμη και δεν είναι δουλειά ενός προπονητή να βγάλει καμία τέτοια διάγνωση, όμως η αναγνώριση προδιαθετικών παραγόντων και η συσχέτισή τους με ένα μυοσκελετικό πρόβλημα είναι σημαντική. Έτσι, όταν για παράδειγμα προτάσσεται η άνω γνάθος, η γλώσσα δεν μπορεί να τοποθετηθεί σωστά και ευνοείται η αναπνοή από το στόμα. Πέρα από τον κίνδυνο για άπνοια, η αναπνοή από το στόμα συνδέεται με πολλά θέματα υγείας και έχει σοβαρές επιπτώσεις και στην αερόβια ικανότητα και την αντοχή.
Γύμνασε το στόμα
Έχεις ακούσει ποτέ να λες σήμερα έχω στήθος, δικέφαλο και στόμα; Και όμως! Η δύναμη της γλώσσας βρέθηκε πως έχει υψηλή συσχέτιση με την ικανότητα παραγωγής δύναμης (grip dynamometer, δύναμη στους οπίσθιους μηριαίους κ.ά.) και η αντοχή της συνδέεται αντίστοιχα με την αντοχή του σώματος! Η δύναμη της γλώσσας είναι σημαντική για την αποτελεσματική κατάποση σε μεγάλες ηλικίες ενώ, αντίστοιχα, η αντοχή παίζει μεγάλο ρόλο στη διατήρηση της γλώσσας στη σωστή θέση της ώρας του ύπνου και την πρόληψη της άπνοιας! Η θέση της γλώσσας μπορεί να επηρεάσει την αναπνοή, την όραση, τη στάση σώματος καθώς συνδέεται με την πρόσθια εν τω βάθει περιτονιακή αλυσίδα. Η καλή λειτουργία της γλώσσας συνδέεται και με τη κροταφογναθική άρθρωση που με τη σειρά της αλληλεπιδρά με πάρα πολλά μυοσκελετικά προβλήματα του αυχένα αλλά και ολόκληρου του σώματος.