Ο άνθρωπος που θα αλλάξει την αντίληψη του κόσμου για τις διακοπές στην Ελλάδα, ο ομογενής Κωνσταντίνος Παπανικολάου μιλάει στην ομάδα του wefit.gr για το Frozen Ambrosia, ένα φιλόδοξο project που θα προωθήσει τον χειμερινό τουρισμό στην Ελλάδα.
Ο Κωνσταντίνος Παπανικολάου (Constantine Papanicolaou) είναι σκηνοθέτης ταινιών των winter sports. Είχε λοιπόν μία ιδέα, επειδή βαρέθηκε «να ακούει άσχημες ειδήσεις για την Ελλάδα», να δημιουργήσει ένα ντοκιμαντέρ 100% ελληνικό για το σκι, το snowboard και τον χειμερινό τουρισμό στην πιο ορεινή χώρα της Ευρώπης, την Ελλάδα, με τίτλο «Frozen Ambrosia – A Winter Adventure in Greece». Για να τελειώσει την ταινία, ο Κωνσταντίνος θα χρειαστεί περίπου 75.000 δολλάρια τα οποία δεν διαθέτει. Έτσι ξεκίνησε μια καμπάνια στο Kickstarter για να συγκεντρώσει τα απαιτούμενα χρήματα από δωρεές. «Κι όμως είναι τόσο απλό αλλά και τρελό ταυτόχρονα, που ωστόσο κανείς δεν το έχει σκεφτεί» λέει στην ομάδα του wefit.gr Φίλια Μητρομάρα και Νάσο Καλλίτση. «Υπάρχουν τρόποι να νικήσεις την οικονομική κρίση αν όλοι δραστηριοποιηθούν σε κάτι. Εξάλλου Ελλάδα δεν είναι μόνο μπικίνι και θάλασσα, υπάρχουν και άλλα πράγματα για να αναδείξει» λέει. Μπορύμε κι εμείς να κινητοποιηθούμε και να στηρίξουμε την προσπάθεια: μια μικρή δωρεά για την ταινία που θα αλλάξει την αντίληψη των ξένων για τον χειμερινό τουρισμό στην Ελλάδα είναι μόλις η αρχή.
Πες μας Κωνσταντίνε πως ξεκίνησε όλη αυτή η ιδέα για την ταινία;
Η ιδέα γεννήθηκε πριν από περίπου 10 χρόνια. Κάθε καλοκαίρι επισκεπτόμουν την Ελλάδα και πήγαινα στη γιαγιά και τον παππού μου, αλλά ερχόμουν μόνον καλοκαίρι, έβλεπα τα βουνά και δεν μπορούσα να τα φανταστώ γεμάτα χιόνι. Όταν έμαθα ότι υπάρχει χιόνι ήθελα να εξερευνήσω την Ελλάδα και να ανέβω στα μεγάλα υψόμετρα επειδή είμαι χειμερινός τύπος, δεν ενθουσιάζομαι τόσο πολύ με τις καλοκαιρινές διακοπές στα ελληνικά νησιά. Έτσι σκέφτηκα ότι κάτι θα έπρεπε να κάνω με την ομορφιά των ελληνικών βουνών και των χειμερινών αποδράσεων στην Ελλάδα, όπως για παράδειγμα να γράψω ένα βιβλίο, να κάνω φωτογραφικά άλμπουμ ή κάτι άλλο. Το σκεφτόμουν συνέχεια γιατί ήθελα να μάθει και ο κόσμος έξω από τη χώρα ότι Ελλάδα δεν είναι μόνο νησιά, μπικίνι, καλοκαίρι και θάλασσα. Μετά ξεκίνησε η οικονομική κρίση και η ιδέα αυτή άρχιζε να με κινητοποιεί ακόμη περισσότερο επειδή είχα βαρεθεί να ακούω άσχημες ειδήσεις για την Ελλάδα και τους Έλληνες. Επιπλέον, αν και είμαι Αμερικανός πολίτης επειδή το όνομά μου είναι ελληνικό, όπου κι αν πήγαινα δεχόμουν πολλές ερωτήσεις γι’ αυτό αλλά και εισέπραττα την κακή κριτική από τους άλλους ότι «οι Έλληνες είναι τεμπέληδες, δεν πληρώνουν τους φόρους τους, δεν κάνουν αυτό, δεν κάνουν εκείνο» και δεν μπορούσα να το αποφύγω αυτό. Έτσι περίπου το 2005 σκεφτόμουν ότι έπρεπε να κάνω κάτι για την Ελλάδα. Η οικονομική κρίση με ώθησε σε αυτό, ήταν μια καλή ευκαιρία. Έμαθα και γνώρισα σπουδαία πράγματα από κάποιους Έλληνες όπως ο Μιχάλης Στύλλας που μένει στον Όλυμπο, ο Γιώργος Κλαουδάτος που έχει κατάστημα με είδη σκι, και πολλοί άλλοι και βρήκα ότι είναι πολύ ενδιάφερον αυτό που κάνουν οι άνθρωποι αυτοί για το σκι και το snowboard στην Ελλάδα. Και κατάλαβα ότι είναι πολύ καλή ιδέα να γνωρίσει ο υπόλοιπος κόσμος τις ομορφιές της ελληνικής Φύσης.
Πότε άρχισες να κινηματογραφείς τα μέρη της Ελλάδας;
Το 2014. Μετά προέκυψε ένα θέμα υγείας και χρειάστηκε να το αφήσω λιγάκι. Για να κάνω αυτό το projectέπρεπε να έρχομαι χειμώνα στην Ελλάδα αλλά χωρίς να μπορώ να κάνω πρόγραμμα επειδή η φύση κάνει το δικό της πρόγραμμα. Χιόνιζε όποτε ήθελε εκείνη κι όχι όποτε ερχόμουν εδώ. Επίσης μπορεί να μη χιόνιζε καθόλου και έπειτα να χιόνιζε για δύο βδομάδες και έπρεπε σε αυτό το διάστημα να κινηματογραφήσω όσα μποορύσα και προλάβαινα! Αν θέλεις να κάνεις ένα σωστό projectπρέπει να έρθεις και να μείνεις όλον τον χειμώνα. Αυτό ήταν το δύσκολο κομμάτι αυτού του εγχειρήματος.
Έχεις τελειώσει όμως την ταινία, έτσι;
Δεν έχει τελειώσει το editingαλλά προς το παρόν έχει τελειώσει το πρώτο draft. Είναι λίγο δύσκολο να ολοκληρωθεί αλλά θα πρέπει να το τελειώσω σύντομα.
Σε ποιους απευθύνεσαι με την ταινία αυτή;
Ο πρώτος μου στόχος είναι να το μοιραστώ με τους σκιέρ και τους snowboardersσε όλον τον κόσμο, να διαφημίσω την Ελλάδα και τις χειμερινές της ομορφιές και το πόσο υπέροχος προορισμός είναι για σκι. Ο επόμενος στόχος μου είναι να βοηθήσω στην ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού. Για να γίνει όμως αυτό χρειάζεται να βγει η ταινία η οποία απαιτεί και κάποια χρήματα για την ολοκλήρωση και την προώθησή της. Επομένως στοχεύω στους Έλληνες του εξωτερικού, στη διασπορά. Είναι μια μεγάλη κοινότητα που οικονομικά είναι σε καλή κατάσταση, έχει ισχυρούς φίλους, αγαπάει την Ελλάδα, υπάρχουν δεσμοί με τη χώρα. Οι άνθρωποι που απαρτίζουν την ελληνική κοινότητα και την διασπορά δεν είναι άνθρωποι που έρχονται μόνο για δυο βδομάδες διακοπές στην Ελλάδα και τέλος.
Είναι πιο Έλληνες από τους Έλληνες που μένουν Ελλάδα;
Ίσως, ναι. Αλλά η διασπορά έχει δύναμη, όχι μόνον οικονομικά. Αν τους εξηγήσεις την ιδέα για τον χειμερινό τουρισμό και τους μεταδώσεις τον ενθουσιασμό γι’ αυτό θα έρθουν στην Ελλάδα τον χειμώνα και έπειτα θα πουν σε όλους τους φίλους τους στην Αμερική το πόσο όμορφα πέρασαν. Το καλύτερο παράδειγμα, που αποτέλεσε για μένα και έμπνευση για το δικό μου project, ήταν η ταινία «Bigfatwedding». Μια ταινία με πολύ χαμηλό budgetπου έγινε παγκόσμια επιτυχία επειδή η διασπορά την ανέδειξε σε όλον τον κόσμο. Αυτό πιστεύω ότι μπορεί να γίνει και με το δικό μου έργο. Και ο τρίτος μου στόχος είναι να καταλάβουν οι Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα τις δυνατότητες που έχει η χώρα για ανάπτυξη στον χειμερινό τουρισμό.
Γιατί να έρθει κάποιος στην Ελλάδα να κάνει σκι, αφού δεν υπάρχουν οι υποδομές όπως στο εξωτερικό;
Τα χιονοδρομικά κέντρα έξω είναι σαν μικρές πόλεις στα βουνά. Αυτός δεν είναι ο λόγος για να κάνουμε σκι, θέλουμε να έρθουμε σε επαφή με τη φύση κι όχι να πηγαίνουμε για ψώνια σε μεγάλα εμπορικά κέντρα με τη δικαιολογία ότι πάμε για σκι!
Ναι, αλλά γιατί στην Ελλάδα;
Το θέμα με τους Έλληνες είναι ότι έχουν πάντα μία δικαιολογία. Και γιατί όχι στην Έλλαδα; Υπάρχει μια ηττοπάθεια τύπου «εδώ τίποτα δεν μπορεί να γίνει» ενώ στην πραγματικότητα όλα μπορούν να γίνουν. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν ήρθα ποτέ σε επαφή με τον υπουργό τουρισμού να ζητήσω κάποια είδους χρηματοδότηση ή έστω υποστήριξη. Ήξερα ότι η απάντηση θα ήταν «μπα, δεν μπορεί να γίνει κάτι εδώ». Οπότε σκέφτηκα θα κάνω μία ταινία για την Ελλάδα όπου θα δείξω και θα αποδείξω ότι όλα μπορούν να γίνουν αρκεί να υπάρχει ένα όραμα, ένας στόχος, ένας σκοπός. Αυτό είναι σημαντικό για το έργο μου: να προσπαθήσω να περάσω το μήνυμα στους Έλληνες ότι ο χειμερινός τουρισμός μπορεί να γίνει πολύ classκι ας μην υπάρχουν οι υποδομές του εξωτερικού. Αντιθέτως, επειδή δεν υπάρχουν και είναι όλα πιο αγνά αυτή είναι και η ομορφιά και το μεγαλείο της όλης υπόθεσης: να έρθει κάποιος σκιέρ σε ένα μέρος όπου δεν υπάρχουν τα τεράστια οργανωμένα skiresortκαι οι πίστες αλλά οι πιο μικρές, πιο αυθεντικές, πιο φυσικές. Αυτό το αγαπούν και το ψάχνουν πολλοί σκιέρ ανά τον κόσμο. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι σαν κι εμένα που αγαπούν την πιο παραδοσιακή κατάσταση κι όχι τα μεγάλα skiresort. Για παράδειγμα μου αρέσουν πολύ τα Τρία Πέντε Πηγάδια, πηγαίνω εκεί γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο. Κι όταν μιλάμε για skitouring μιλάμε για κάτι παραδοσιακό, κοντινό στη Φύση. Στην Ελλάδα οι τιμές είναι χαμηλές, μπορείς να κάνεις πεζοπορία για 3 – 4 ώρες, το ίδιο και σκι και να επιστρέψεις το βράδυ σε κάποιο χωριό ή να πας σε καταφύγια. Τα καταφύγια είναι οι καλύτερες υποδομές που διαθέτει η Ελλάδα όσον αφορά το βουνό και το σκι. Το ότι υπάρχουν καταφύγια στα 2.000 μέτρα Και τα καταφύγια στην Ελλάδα είναι πολύ καλύτερα από τα καταφύγια στην Ελβετία ή την Γαλλία και την Αυστρία. Έχουν καλό, φρέσκο, φτηνό φαγητό, χειροποίητο κι όχι κατεψυγμένο. Η ποιότητα γενικά είναι πολύ καλύτερη.
Η καμπάνια πως πάει μέχρι τώρα;
Αυτό που κάνω είναι να βάζω ολοένα και περισσότερα βίντεο ώστε να μάθουν όλοι γι΄αυτό το projectκαι να μάθει ο κόσμος από στόμα σε στόμα τι συμβαίνει και τι γίνεται. Κάνω αρκετές συνεντεύξεις ώστε να διαδοθεί αυτό. Είναι μεγάλη πρόκληση, επειδή πολλοί άνθρωποι αντιστέκονται και χρειάζονται περισσότερα πράγματα για να πειστούν για το όλο εγχείρημα. Όμως θέλω πολύ να γνωρίσω στον κόσμο ότι υπάρχουν και άνθρωποι εδώ στην Ελλάδα που κάνουν τα πάντα για τα ελληνικά βουνά όπως ο Μιχάλης Στύλλας, από τους διασημότερους Έλληνες ορειβάτες που κατάφερε το 2004 να είναι ένας από τους εννέα συμμετέχοντες στην αποστολή που κατέκτησε την ψηλότερη κορυφή του κόσμου, το Έβερεστ ενώ είναι και από τους καλύτερους υπερμαραθωνοδρόμους ο οποίος άφησε τα σχέδιά του για ακαδημαϊκή καριέρα στη Γεωλογία, το σπίτι του στη Θεσσαλονίκη και μένει στον Όλυμπο, στο καταφύγιοΧ. Κάκκαλος. Αυτό που κάνει ο Μιχάλης, δεν το κάνει κανείς άλλος. Έτσι πιστεύω ότι μερικά videoθα κινητοποιήσουν τον κόσμο. Κι εύχομαι άνθρωποι σαν τον Μιχάλη να μην τα μαζέψουν και φύγουν από την Ελλάδα, όπως κάνουν πολλοί άλλοι. Είναι πολύ σημαντικό αυτοί οι άνθρωποι να παραμείνουν και να κάνουν αυτό που κάνουν εδώ, επειδή το αγαπούν.
Τι αγαπάς στην Ελλάδα;
Η φιλοξενία είναι εκπληκτική και μερικές φορές είναι πολύ! Όσο έμενα στην Ελλάδα για τα γυρίσματα κάθε φορά που προσπαθούσα να πληρώσω κάποια γεύματα δεν με άφησαν ποτέ να το κάνω. Δεν με άφηναν να πληρώσω ποτέ τίποτα και ρώτησα «βρε παιδιά πως θα καταφέρετε να ξεπεράσετε την οικονομική κρίση αν τα πληρώνετε όλα εσείς; Αφήστε με να πληρώσω κάτι!». Αλλά αυτό είναι το καλό στην Ελλάδα, κάτι που δεν βρίσκεις εύκολα αλλού. Το φαγητό επίσης είναι φανταστικό. Μέσα, πολύ βαθιά στο μυαλό μου, έχει αποτυπωθεί η γεύση των ελληνικών γεύσεων. Πιστεύω ότι το καλύτερο φαγητό υπάρχει εδώ. Η εμπειρία του φαγητού μετά από την τόση δύσκολη φυσική δραστηριότητα που είναι το σκι είναι απόλυτα μοναδική. Το τρίτο είναι η γλώσσα και ο πλούτος της γλώσσας. Έχετε εκφράσεις που περιγράφουν ή εντοπίζουν κάτι με απίστευτη λεπτομέρεια. Στα αγγλικά χρησιμοποιούμε λίγες λέξεις αλλά στην Ελλάδα υπάρχουν λέξεις πολύ ιδιαίτερες.
Ποια σου έρχεται τώρα στο μυαλό;
Μου αρέσει η διαφορά, όπως μου την εξήγησαν στα αγγλικά, του «κάγκουρα» και του «φιγουρατζή»! Τη βρήκα πολύ αστεία. Στην Αμερική απλώς χρησιμοποιούμε τη λέξη «φιγουρατζής» αλλά εδώ υπάρχουν κι άλλες λέξεις που αναδεικνύουν τις λεπτομέρειες ενός χαρακτήρα ή τον ιδιαίτερο τύπο ενός ανθρώπου. Ή η λέξη «μερακλής» που δεν υπάρχει κάποια αντίστοιχη στην αγγλική γλώσσα. Το τέταρτο πράγμα που μου αρέσει στην Ελλάδα είναι η ιστορία. Η αρχαιότητα, ο αρχαίος πολιτισμός, ειδικά αν προέρχεσαι από την Καλιφόρνια επειδή στην Καλιφόρνια δεν υπάρχει τίποτα περισσότερο από 50 χρόνια! Όταν έρχεσαι στην Ελλάδα και βλέπεις τον χρόνο, την ιστορία που προΰπήρχε, το τι συνέβη εδώ 2.500 χιλιάδες πριν είναι εκπληκτικό, η ιστορία ξεκίνησε από κάπου εδώ κι όχι πριν 200 – 300 χρόνια όπως στην Αμερική. Τέλος, το πνεύμα που υπάρχει εδώ. Είναι κάτι που δεν μπορείς να εξηγήσεις αλλά το νιώθεις, και το νιώθεις συνέχεια όταν βρίσκεσαι στην Ελλάδα, είναι κάτι μαγικό. Η Δημοκρατία, η Φιλοσοφία, η Ελευθερία, αξίες που γεννήθηκαν εδώ, σε αυτόν τον τόπο, τις νιώθεις, τις αισθάνεσαι. Αν κοιτάξεις τη γεωγραφία και τον πολιτισμό διαίσθανεσαι ότι η ίδια η γη και το τοπίο έχει διαμορφώσει τους Έλληνες, έχει αναπτύξει τη δημιουργικότητα της σκέψης τους, τη διορατικότητά τους, έχει εμπνεύσει την ελληνική ψυχή. Η θάλασσα, τα βουνά. Όταν ανεβαίνεις στα βουνά αυτό το πνεύμα το νιώθεις. Εξάλλου δεν είναι τυχαίο που στην Ελλάδα τοποθέτησαν τους θεούς στα βουνά, στον Όλυμπο. Κι όταν ανεβαίνεις σε αυτά νιώθεις κάτι θεϊκό, κι ας μην πιστεύεις σε κάποια θρησκεία. Αυτό προσπαθώ να περάσω και στην ταινία μου, αυτή την αίσθηση, ότι υπάρχει κάτι θεΐκό εκεί ψηλά (υπάρχει ο Δίας ή κάτι άλλο, δεν ξέρω) που αξίζει κάποιος να το αισθανθεί. Είμαι πεπεισμένος ότι «κάτι» υπάρχει εκεί.
Πώς θα περιέγραφες τον εαυτό σου;
Είμαι τελειομανής, εμμονικός με την τελειότητα, διορατικός, βλέπω πράγματα στις εικόνες που με βοηθούν να κάνω ταινίες, νιώθω πάντα ότι είμαι μαθητής κι αυτό με κάνει να νιώθω πολύ νέος επειδή μαθαίνω συνεχώς, και τέλος, νιώθω τυχερός άνθρωπος. Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίζεις ότι είσαι τυχερός. Το να έρθεις και να κάνεις σκι στην Ελλάδα ή να γυρίσεις μία ταινία για το σκι το λες και καθαρή τύχη, κι είναι καθαρή τύχη επειδή έρχεσαι σε επαφή με αυτό το μεγαλείο της Ελληνικής Φύσης που γεμίζει όλο σου το είναι.