Το 1972 ήταν μια πολυτάραχη χρονιά που σημάδεψε τον κόσμο και τη σύγχρονη ιστορία: Είναι η χρονιά της «σφαγής του Μονάχου» στους Ολυμπιακούς Αγώνες και της «Ματωμένης Κυριακής» στο Ντέρρυ της Β. Ιρλανδίας. Εκείνη τη χρονιά στην Ελλάδα, η ΑΕΚ έχει πρόεδρο τον Κοσμά Χατζηχαραλάμπους και προπονητή τον Ρόστερ, και ένας 23χρονος, πρωταθλητής στο στίβο και αθλητής της ΑΕΚ, αναλαμβάνει φυσικοθεραπευτής. Τ΄ όνομά του: Νίκος Πανταζής. Ο άνθρωπος που υπήρξε στη μακρά ιστορία της ΑΕΚ ένας από τους πιο άξιους και ακούραστους εργάτες, υπηρετώντας την Ένωση ως μέλος του ιατρικού team. Από την 1η Οκτωβρίου του 1972 μέχρι και το 2017 υπήρξε ο φυσικοθεραπευτής της ΑΕΚ για 45 χρόνια, με μία μικρή αποχή για 4 περίπου χρόνια, ενώ συνεργάστηκε με 35 διαφορετικούς προπονητές στην καριέρα του. Όταν αποχώρησε από την ΑΕΚ τιμήθηκε σε κλίμα συγκίνησης στο γεμάτο ΟΑΚΑ πριν τη σέντρα με τον Ολυμπιακό.
Ο κ. Νϊκος Πανταζής
Τον κ. Νίκο Πανταζή τον συνάντησα ένα πρωινό Δευτέρας στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, όπου είναι διευθυντής του τμήματος φυσικοθεραπείας. Στο γραφείο του έχει κάδρα και φωτογραφίες από την πορεία της ΑΕΚ ενώ στην οθόνη του κινητού του μου δείχνει μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του από τους πανέλληνιους αγώνες του 1965. Μιλήσαμε για την «παλιά» ΑΕΚ, τα δύσκολα χρόνια αλλά και τις χρυσές εποχές, για τους τραυματισμούς και τις απίθανες αποκαταστάσεις. Τελειώνοντας τη συνέντευξη εκείνο που μου άφησε ήταν μια βαθιά συγκίνηση. Η σημασία και η βαρύτητα του Νίκου Πανταζή είναι ειλικρινά ανυπολόγιστη όσον αφορά το ελληνικό ποδόσφαιρο.
Τι πιστεύετε ότι έχετε αλλάξει στο ποδόσφαιρο από το 1972 μέχρι το 2000 και μετά;
Έχουν αλλάξει πάρα πολλά, έχει γίνει σχεδόν άλλο άθλημα. Έγινε πιο γρήγορο, εφαρμόστηκε περισσότερο τακτική και στρατηγική. Παλιά ήταν το προσωπικό ταλέντο και οι ικανότητες που είχε ο κάθε ποδοσφαιριστής να αναπτύξει μέσα στο γήπεδο και να μπορέσει η ομάδα να κερδίσει. Τώρα πλέον υπάρχουν τακτικές που διδάσκουν οι προπονητές, υπάρχει εκγύμναση, έχει αλλάξει σχεδόν όλη η υφή του ποδοσφαίρου.
1983: ΑΕΚ – Απόλλων 1 -1
Τι διαφορές διακρίνετε στους παλιούς και νέους ποδοσφαιριστές;
Τότε οι ποδοσφαιριστές ήταν ημίεπαγγελματίες, ερασιτέχνες, ενώ τώρα πλέον έχει επαγγελματοποιηθεί το ποδόσφαιρο 100%. Τότε αγαπούσαν τη φανέλα, δεν υπήρχαν μεταγραφές, ο ποδοσφαιριστής άρχιζε και τελείωνε στο ίδιο σωματείο. Υπήρχε δεσμός με το σωματείο, οι αθλητές ήταν κομμάτι τους.
Ποιος τραυματισμός σας άγγιξε περισσότερο κατά τη διάρκεια της καριέρα σας;
Υπήρξαν κατά καιρούς πολλοί τραυματισμοί. Ένας πολύ σοβαρός τραυματισμός ήταν του Στεργιούδα, του τερματοφύλακα, σε ένα ματς με τον ΟΦΗ, που έπαθε συντριπτικό κάταγμα κνήμης περόνης. Ήταν συγκλονιστικός τραυματισμός γιατί ακούστηκε μέχρι την εξέδρα ο ήχος που έκανε όταν έπασε το κόκκαλο! Άλλος ένας πολύ σοβαρός ήταν του Γιάννη Δίντσικου, όπου χτύπησε στο γόνατο πολύ σοβαρά, έπαθε εξάθρωση του γόνατος. Δώσαμε μεγάλο αγώνα για να το αποκαταστήσουμε και να παίξει ξανά ποδόσφαιρο. Επίσης, το γύρισμα της γλώσσας του Μαυροδήμου, στο ματς με τον Απόλλωνα. Ο αγώνας διεκόπη για 13' κι εγώ μαζί με τον γιατρό του αγώνα, τον Ρούσση, δώσαμε μεγάλη μάχη να τον επαναφέρουμε στη ζωή. Για δύο λεπτά ήταν αναίσθητος, ενώ για μισό λεπτό δεν είχε κανένα σημάδι ζωής. Πήγε στον άλλο κόσμο και γύρισε!
Μετά από τέτοιους τραυματισμούς είναι εφικτό ένας παίκτης να επιστρέψει στον αγωνιστικό χώρο και να ξαναπαίξει το ίδιο όπως και πριν, να έχει την ίδια απόδοση;
Σίγουρα ένας τραυματισμός τόσο σοβαρός αφήνει κατάλοιπα και σκιές. Εκείνα τα χρόνια ήταν πολύ δύσκολα, αλλά τώρα με τα μέσα που διαθέτουμε, και τα θεραπευτικά και τα διαγνωστικά, είναι πιο εύκολη η αποκατάσταση.
1980: ΑΕΚ – Πανσερραικός: 2-1
Είχατε κάποιο δικό σας σύστημα φυσικοθεραπείας; Εφαρμόσατε κάτι δικό σας εκείνα τα χρόνια;
Στην ΑΕΚ πήγα το 1972 όπου η αθλητική φυσικοθεραπεία δεν υπήρχε, δεν ήταν καν στα σπάργανα. Πιστεύω ότι ήμουν ο πρώτος που ασχολήθηκα σοβαρά και σωστά με την αθλητική αποκατάσταση. Και επειδή με ενδιέφερε πάρα πολύ και επειδή υπήρξα κι εγώ αθλητής του στίβου. Είχα τα ερεθίσματα να προσαρμόσω, με την κλινική εμπειρία που απέκτησα, δικά μου πράγματα προκειμένου να μπορέσω να επαναφέρω όσο το δυνατόν πιο γρήγορα τους αθλητές. Και σε θλάσεις και σε αποκαταστάσεις μετά από χειρουργεία. Για παράδειγμα ο Μιχάλης Κασάπης επανήλθε μετά από εγχείρηση μηνίσκου σε 12 μέρες και έπαιξε στον αγώνα!
Σας έχει τύχει να ζητήσει βοήθεια κάποιος παίκτης, όχι μόνο θεραπευτική;
Βεβαίως! Κάθε βδομάδα σε πολλούς παίκτες έδινα ψυχολογική υποστήριξη και βοήθεια για να μπορέσουν να ξεπεράσουν κάθε πρόβλημα.
1974: ΑΕΚ – Άρης: 1-1
Πώς νιώσατε όταν έπεσε η ΑΕΚ στην Γ’ εθνική λόγω των χρεών;
Ήταν πάρα πολύ βαρύ. Βέβαια ψυχικά είχαμε προετοιμαστεί, ξέραμε ότι δεν πήγαινε άλλο. Ζούσαμε πρωτόγνωρα πράγματα για το σωματείο, το οποίο δεν είχε ζήσει τέτοιες καταστάσεις ακόμη και τότε που ήταν ακόμη ερασιτεχνικό. Σίγουρα ήταν πολύ βαρύ και ένιωσα ότι χανόταν η γη κάτω από τα πόδια μου. Για μένα η ΑΕΚ ήταν το σπίτι μου, η οικογένειά μου, η ζωή μου και ξαφνικά όλα αυτά σε μία στιγμή χαθήκαν.
Πώς νιώσατε όταν πήρε ξανά τα πάνω της;
Από τη στιγμή που ήρθε ο κ. Μελισσανίδης όλα τα πράγματα μπήκαν σε μία τάξη. Ξεκινήσαμε να χτίζουμε την ΑΕΚ από την αρχή. Αυτή ήταν η φιλοσοφία και η προσδοκία του: να χτιστεί σε υγιείς βάσεις και να διεκδικήσει αυτό που της ανήκε στο ποδοσφαιρικό στερέωμα. Πιστεύω ότι το πέτυχε. Σίγουρα όμως έχει δρόμο ακόμη για να φτάσει πολύ ψηλότερα και πιστεύω ότι θα το πετύχει.
1977: Ολυμπιακός – ΑΕΚ: 1-0
Τι έχετε να μας πείτε για τον Μπάγιεβιτς;
Ο Μπάγιεβιτς έχει γράψει ιστορία στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Πρώτα απ΄όλα σαν ποδοσφαιριστής. Όταν είχε έρθει στην ΑΕΚ ήταν ένας ποδοσφαιριστής αξιώσεων, πιστεύω ότι έχανε το ότι έπαιζε στην Ελλάδα, διότι μπορούσε να παίξει στο γερμανικό πρωτάθλημα, στην Αγγλία, όπου ήθελε. Ήταν μεγάλη επιτυχία του Λουκά Μπάρλου που τον έφερε στην ομάδα. Δεύτερον σαν προπονητής, τα αποτελέσματά του μιλάνε από μόνα τους. Ο άνθρωπος αυτός κέρδισε τόσα πρωταθλήματα, τόσα κύπελα και θεωρώ ότι είναι ο πολυνίκης προπονητής των πρωταθλημάτων σε όλη την Ελλάδα. Τότε είχαμε και καλούς ποδοσφαιριστές αλλά παίζαμε πραγματικά και ωραίο ποδόσφαιρο.
Πως νιώσατε για την αναμέτρηση – σταθμό με την QPR και την πρόκριση στους “4” του Ουέφα;
Ήταν η πρώτη μου στιγμή επιτυχίας που έζησα από τότε που πήγα στην ΑΕΚ. Και ήταν συγκλονιστικό για μας τότε γιατί είχαμε δουλέψει πάρα πολύ σκληρά, με προπονητή τότε τον αείμνηστο Φράντισεκ Φάντροκ, ο οποίος ήταν ο καλύτερος προπονητής που είχε περάσει από την Ελλάδα, ο καλύτερος όλων των εποχών. Ο Φάντροκ πήρε την ΑΕΚ στη μέση της βαθμολογίας και έφτιαξε μια ομάδα σαν την Εθνική Ολλανδίας.
1993: ΑΕΚ – Εδεσσαϊκός: 1-0
Ποιους προέδρους δεν θα ξεχάσετε και γιατί;
Ένας πρόεδρος που πραγματικά ήταν άνθρωπος με όλη τη σημασία ήταν ο Μάκης Χατζηχαραλάμπους. Στα χρόνια του με προσέλαβαν στην ΑΕΚ. Οδηγούσε την ΑΕΚ σωστά, χωρίς μεγάλα λόγια και χωρίς χρέη.
Τι έχετε να πείτε για το γκρέμισμα του «Νίκου Γκούμα»;
Μας ξεγέλεσαν. Είχαν υποσχεθεί ότι η ΑΕΚ θα αποκτούσε γήπεδο μέσω του «2004» και σε μία νύχτα ο φάκελος της ΑΕΚ αποσύρθηκε και βγήκε ο φάκελος του Καραϊσκάκη και έμεινε το γήπεδο ερείπιο. Νιώσαμε μεγάλη απογοήτευση τότε.
1989: ΑΕΚ -ΠΑΟ Σούπερ καπ
Για το πρωτάθλημα που πήρατε το ’88;
Το ‘88 ήταν μετά από πολλά χρόνια που πήραμε το πρωτάθλημα με τον Μπάγιεβιτς και το γκολ του Καραγκιοζόπουλου. Πραγματικά κάναμε δυο τρεις μέρες να κοιμηθούμε από τη χαρά μας και ήταν η αρχή μιας καινούργιας ένδοξης πορείας για την ομάδα μας. Έπαιξε και καλό ποδόσφαιρο και προσέφερε ωραίο θέαμα.
Κάποια ιστορία από τα αποδυτήρια;
Πάντα η ομάδα πριν βγει στο γήπεδο δίνει όρκο πίστης ότι θα κερδίσει. Αυτό γίνεται μέχρι και σήμερα. Τα χρόνια τα παλιά, τότε που έπαιζε ο Νικολάου, ο Μπάγιεβιτς, ο Στεργιούδας, ο Ραβούσης, είμασταν μία οικογένεια γιατί είχαμε και οικογενειακούς δεσμούς μεταξύ μας αλλά το δείχναμε και μέσα στο γήπεδο, ως ομάδα. Ο Λάκης Νικολάου, για παράδειγμα, έχει βαφτίσει και τα δυο μου παιδιά. Τον Μίμη Παπαϊωάννου τον στεφάνωσα και η γυναίκα μου βάφτισε την κόρη του. Ο Μανωλάς μένει στη γειτονιά μου…
1994: Ολυμπιακός – ΑΕΚ: 0-1
Πώς ήταν η στιγμή της αποχώρησής σας από τον Δικέφαλο;
Ήταν για μένα η μεγαλύτερη στιγμή της ζωής μου, μετά από τόσα χρόνια προσφοράς σε αυτό το σωματείο, και πιστεύω ότι από εκεί έκλεισε ένα μεγάλο κεφάλαιο και έφτασε στο τέλος ένα μεγάλο και ωραίο ταξίδι.
Λυπάστε ή χαίρεστε που το ταξίδι αυτό τελείωσε;
Σίγουρα λυπάμαι αλλά έχω κρατήσει πάρα πολλά όλα αυτά τα χρόνια. Εκείνο που κράτησα περισσότερο είναι η σχέση που είχα με τους ανθρώπους και η εξέλιξη που είχα στη δουλειά μου. Η ΑΕΚ ήταν ένα ερέθισμα για να φτάσω εκεί που έφτασα. Η ΑΕΚ ήταν και είναι για μένα το σπίτι μου.
1978: ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 2- 0 Τελικός Κυπέλλου
Είδατε την ταινία του Μπουλμέτη «1968»;
Όχι ακόμη αλλά θα τη δω. Τότε ήμουν μέσα στο γήπεδο, φοιτητής και εν ενεργεία αθλητής της ΑΕΚ. Ήταν φανταστικό το θέαμα και νιώσαμε μεγάλη χαρά όλοι μας. Θυμάμαι ότι μετά τον αγώνα, επειδή δεν υπήρχαν λεωφορεία, πήγα από το Παναθηναϊκό στάδιο στη Νέα Ιωνία, που έμενα τότε, με τα πόδια!
1978: ΑΕΚ – Ολυμπιακός: 6-1
1983: ΑΕΚ – ΠΑΟΚ 2-0