Το μεγαλύτερο μέρος της γλουταμίνης που λαμβάνεται με την τροφή, προέρχεται από το άλας του γλουταμικού οξέος, το οποίο μετατρέπεται σε γλουταμίνη από τον οργανισμό με την βοήθεια του ένζυμου γλουταμίνη-συνθετάση (Glutamine Synthetase). Αντίθετα, η γλουταμίνη των συμπληρωμάτων διατροφής παράγεται κυρίως από άμυλο ή σιρόπι καλαμποκιού που έχει υποστεί αλκοολική ζύμωση.
Η γλουταμίνη βρίσκεται στα πρωτεϊνούχα τρόφιμα όπως – κρέας, ψάρι, γαλακτοκομικά προϊόντα, όσπρια καθώς και σε ορισμένα λαχανικά, όπως στο φρέσκο μαϊντανό και στο σπανάκι.
Παράγεται απο το γλουταμικό οξύ και αποθηκεύτεται κατα βάση στους σκελετικούς μυες (75%) αλλα και στους πνεύμονες, στο ήπαρ, στον εγκέφαλο και το στομάχι. Αποτελεί κύριο μεταφορέα αζώτου μεταξύ των ιστών αλλα και τον κύριο προμηθευτή αζώτου για την σύνθεση πουρινών και πυριμιδινών.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το γράµµα L πριν από το όνοµα ενός αµινοξέος δείχνει ότι το αµινοξύ δεν είναι συνθετικό, αλλά προέρχεται από φυσικές πηγές.
Με την παρουσία μιας σοβαρής ασθένειας, έντονης σωματικής καταπόνησης ή οξειδωτικού στρες, η ζήτηση γλουταμίνης του οργανισμού υπερβαίνει την ικανότητα του οργανισμού να την παράγει ή να την πάρει μέσα από την διατροφή.
Η γλουταμίνη απελευθερώνεται ταχέως από τις αποθήκες των μυών για την παροχή καυσίμων προς τα επιθηλιακά κύτταρα του εντέρου (εντεροκύτταρα), το πολλαπλασιασμό των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος καθώς και για τη διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας στα νεφρά.
Τα επίπεδα της γλουταμίνης πλάσματος μπορούν να μειωθούν κατά 58% κατά τη διάρκεια σοβαρής ασθένειας και παραμένουν και παραμένουν χαμηλά μέχρι και τρεις εβδομάδες για την πλήρη μυϊκή αποκατάσταση.
Η γλουταμίνη ανήκει στην κατηγορία των ανοσοθρεπτικών συστατικών (immunonutrients), δηλαδή στα θρεπτικά συστατικά με ανοσολογικές επιδράσεις.
- Η γλουταμίνη προωθεί ένα υγιές πεπτικό σύστημα, συμβάλλοντας στην ισορροπία επιπέδων οξέων / αλκαλικών στο σώμα.
- Η γλουταμίνη που λαμβάνεται από την τροφή μπορεί άμεσα να απορροφηθεί από τα κύτταρα του λεπτού εντέρου και ως εκ τούτου μπορεί να είναι χρήσιμη για τους ανθρώπους με πεπτικά προβλήματα που έχουν προβλήματα στην απορρόφηση θρεπτικών συστατικών.
- Κάποιοι ειδικοί του χώρου της Υγείας πιστεύουν ότι τα συμπληρώματα γλουταμίνης μπορούν να ωφελήσουν άτομα με εντερικά προβλήματα, όπως η ειλεΐτιδα, το σπαστικό έντερο, η διαπερατότητα εντέρου και η νόσος του Crohn.
- Βελτιώνει τις βλεννώδεις μεμβράνες του πεπτικού συστήματος (ειδικά του στομάχου και του εντέρου).
- Η γλουταμίνη είναι ένα από τα πιο σημαντικά θρεπτικά συστατικά για τα έντερα σας. Έχει την ικανότητα να «επισκευάζει ένα έντερο» διατηρώντας τη δομική ακεραιότητα των επιθηλιακών δομών της εντερικής βλενογόνου. Κυρίως η ενισχυτική δράση της στο έντερο οφείλεται στο γεγονός ότι τα κύτταρα του εντερικού βλεννογόνου (εντεροκύτταρα) αναπλάθονται χρησιμοποιώντας την γλουταμίνη ως κύρια πηγή ενέργειας.
- Τέλος, είναι αποτελεσματική και στη θεραπεία πεπτικών ελκών, οισοφαγίτιδας, γαστρίτιδας και γαστρικών χρόνιων ή περιστασιακών φλεγμονών.
Η γλουταμίνη βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς κεντρικού νευρικού συστήματος. Περνά εύκολα μέσα από το φράγμα αίματος – εγκεφάλου, ενός προστατευτικού φράγματος που σχηματίζεται από τα ερυθρά αιμοσφαίρια και τη νευρογλοία του εγκεφάλου που προστατεύει τον εγκέφαλο από τυχόν τοξίνες, βακτήρια και ιούς, κ.λπ., που κυκλοφορούν μέσω του αίματος.
Στο εσωτερικό του εγκεφάλου η γλουταμίνη μπορεί να μετατραπεί σε γλουταμινικό οξύ, ένα άλλο αμινοξύ που βοηθάει στην σωστή λειτουργία του εγκεφάλου.
Αυξάνει επίσης τα επίπεδα του γ-αμινοβουτυρικού οξέος (GABA), ενός αμινοξέος που δρα ως νευροδιαβιβαστής στο σώμα.
Τα συμπληρώματα L-γλουταμίνης μπορούν να βελτιώσουν την ψυχική λειτουργία και έχουν χρησιμοποιηθεί υποστηρικτικά για τη θεραπεία της επιληψίας, της κατάθλιψης, της σχιζοφρένειας καθώς και της άνοιας.
Η γλουταμίνη είναι επίσης μια σημαντική πηγή ενέργειας για το νευρικό σύστημα. Εάν ο εγκέφαλος δεν λαμβάνει αρκετή γλυκόζη την αντισταθμίζει αυξάνοντας τον μεταβολισμό της γλουταμίνης για την παραγωγή ενέργειας.
Οι χρήστες γλουταμίνης αναφέρουν συχνά ότι έχουν περισσότερη ενέργεια, λιγότερη κόπωση και καλύτερη διάθεση.
Η γλουταμίνη είναι εδώ και 10-15 χρόνια μία από τίς ποιό σημαντικές ουσίες στην αθλητική διατροφή, γιατί παίζει σημαντικό ρόλο στην αύξηση της μυϊκής μάζας και στον ενεργειακό μεταβολισμό.
Η δομή της γλουταμίνης περιέχει 2 άτομα αζώτου, γεγονός που την καθιστά σημαντικό μεταφορέα αζώτου, μεταφέροντας το 35% του αζώτου που φτάνει στα μυϊκά κύτταρα. Αυτό ισούται με αναβολική μυϊκή ανάπτυξη.
Σε καταστάσεις διαρκούς και αυξημένης κόπωσης οι ανάγκες του οργανισμού σε γλουταμίνη αυξάνονται και η έλλειψη της συνδέεται με εύκολη κόπωση καθώς συνοδεύεται από καταβολισμό (αποδόμηση) του μυϊκού ιστού.
Mελέτες έδειξαν ότι, όταν εξαντληθούν οι αποθήκες της γλουταμίνης στους μύες σε μικρό χρονικό διάστημα, προκαλείται μια αυξημένη διάσπαση των πρωτεϊνών στους μύες (καταβολισμός) και παράλληλα εμποδίζεται η σύνθεση των πρωτεϊνών στον οργανισμό.
Αυτό εξαρτάται από το βαθμό της ενυδάτωσης των κυττάρων. Όσο υψηλότερη είναι η ενυδάτωση του κυττάρου τόσο ευκολότερα ξεκινά η διαδικασία της σύνθεσης των πρωτεϊνών (αναβολισμός).
Η έλλειψη της γλουταμίνης προκαλεί ένα – over training syndrom – (σύνδρομο υπερ-προπόνησης) που έχει σαν αποτέλεσμα την καταβολισμό της μυϊκής μάζας.
Η γλουταμίνη επιδρά θετικά στο ισοζύγιο του αζώτου προφυλάσσοντας τον οργανισμό, από την απώλεια μυϊκής πρωτεΐνης και ενισχύει την ανάπλαση των κυττάρων.
Όταν ο αθλητής προπονείται εντατικά και στα διαλείμματα της προπόνησης δεν μπορεί να ξεκουραστεί αυτό έχει άμεση σχέση με τα επίπεδα της γλουταμίνης στο αίμα. Με την λήψη γλουταμίνης αυτή η αρνητική κατάσταση προλαμβάνεται και παρεμποδίζεται.
Η γλουταμίνη είναι καλή επιλογή αν θέλουμε να στοχεύσουμε σε ενίσχυση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος σε βαρέως πάσχοντες και ανοσοκατασταλμένους ασθενείς καθώς και ενίσχυση της πρόληψης λοιμώξεων σε μετεγχειρητικούς ασθενείς
Το σώμα μας υπο συνθήκες στρές και έντονης κόπωσης – ασθένειας χρησιμοποιέι την γλουταμίνη ως βασικό αμινοξύ για την διατήρηση της ομοιόστασης του. Το γεγονός αυτό έχει ως συνέπεια να δημιουργηθεί αρνητικό ισοζυγιο παραγωγής – κατανάλωσης γλουταμίνης.
Η θεώρηση αυτή επικεντρώνεται σε αρκετές βασικές κλινικές μελέτες σε ανοσοκατασταλμένα άτομα (ασθενείς με εγκαύματα, τα άτομα με καρκίνο και HIV λοίμωξη, και εκείνους που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση ή που έχουν υποστεί σημαντικά τραύματα) που έχουν δοκιμαστεί και αποδεικνύεται ότι η παροχή γλουταμίνης στον οργανισμό είναι επωφελής για την σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού και την τελική κλινική έκβαση.
Είναι πλέον καλά τεκμηριωμένο ότι κάτω από κατάλληλες συνθήκες, η γλουταμίνη είναι απαραίτητη για τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, ώστε να μπορεί να δράσει σαν ένα αναπνευστικό καύσιμο και ότι μπορεί να ενισχύσει τη λειτουργία των διεγερμένων ανοσοκυττάρων.
- Ελαττώνει την επιθυμία για κατανάλωση αλκοόλ. Άλλη σηµαντική ιδιότητα της γλουταµίνης είναι η µείωση της επιθυµίας για αλκοόλ σε εξαρτηµένα απο αυτο άτοµα, ενώ επίσης µειώνει το άγχος και βελτιώνει τον ύπνο τους (Quart Stud Alcohol, 1957, 18(4):58 1-87)
- Έχει δράση αναπλαστική και